TÜBA ‘Kök Hücre Tedavilerine Güncel Yaklaşımlar Sempozyumu’nu Gerçekleştirdi
TÜBA, dünyaca tanınmış bilim insanları: Kansas Devlet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ting Xie, New York Kök Hücre Vakfı Başkanı Dr. Mahendra Rao ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Ulusal Göz Enstitüsü’nde görev alan Dr. Wei Li’nin kök hücre alanında sunumlarıyla yer aldığı ‘Kök Hücre Tedavilerine Güncel Yaklaşımlar Sempozyumu’nu 20 Ekim tarihinde Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Lütfi Tat Konferans Salonu’nda gerçekleştirdi.
Türkiye'nin ve Türk toplumunun potansiyeline güveniyorum
Sempozyum’un açılışında konuşan TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar: Türkiye'nin ve Türk toplumunun potansiyeline güvendiğini ve kök hücrenin gelişen bir alan olduğunu söyledi. Kök hücre tedavilerinin kanser, alzheimer, göz hastalıkları ve eklem rahatsızlıklarına gibi birçok alanda, etkin tedavi gerçekleştirmede yeni seçenekler sunduğunu ifade eden Acar, şunları kaydetti: "Kök hücrenin uygulama alanları geniş, çok yönlü ve çok fonksiyonlu. Dünyada ve Türkiye’de bu konuda çok sayıda araştırma yürütülüyor. Türkiye’nin bilim ve teknoloji stratejileri çerçevesinde kök hücre araştırmaları da öncelikli konular arasında yer alıyor. Biz TÜBA olarak özellikle stratejik ve politik düzeyde öneri üretme bağlamında çeşitli faaliyetler yürütüyoruz. Özellikle Kök Hücre ve Kanser Çalışma Grubu’muz oldukça aktif. Ulusal Kök Hücre Çalıştayı ile başlayan bir dizi çalışma yaptık. İlgili bütün paydaşları sürece dahil etmek amacıyla yola çıktık. Kök hücre ve benzeri hususlardaki etkinlikleri rapor haline getirip ilgili kurumlarla paylaşıyoruz."
Acar, kök hücre çalışmalarının uzun soluklu bir süreç olduğuna işaret ederek, "Olumsuzluklara rağmen kendimize olan güvenimizi ve potansiyelimizin kıymetini göz ardı etmeyelim. Türkiye'nin ve Türk toplumunun potansiyeline güveniyorum." dedi.
Prof. Dr. Acar ayrıca, Prof. Dr. Ting Xie, Dr. Mahendra Rao ve Dr. Wei Li'nin Sempozyum’a katılım plaketlerini de takdim etti.
Akademi’miz bir koordinasyon kurumu…
Akademi Başkanı Prof. Dr. Acar’ın ardından konuşan TÜBA Asli Üyesi ve TÜBA-Kök Hücre Çalışma Grubu Eş Yürütücüsü Prof. Dr. Bülent Zülfikar: “TÜBA bildiğiniz ve kendisinden bilim alanına ve insanlığa daha fazla katkıda bulunmasını istediğiniz bir kurum, farkındayız. Ben ve Murat Elçin Hoca’nın yürütücülüğünü yaptığı TÜBA-Kök Hücre Çalışma Grubu’nun faaliyetlerini bu farkındalıkla sıklaştırdığımız bir süreç içindeyiz. Tıbbın en hızlı gelişen alanlarından birindeyiz. Aslında hayatın en hızlı gelişen alanı da desek yeridir. Çünkü kök hücrenin kendisi, kendini sürekli yeniliyor ve çoğaltıyor ve pek çok yeni dokunun oluşmasını da sağlıyor. Zorluğu da var bu alanın; sahasında olmanın hakkını vermek, uzmanları buluşturmak, dinlemek, tartışmak, dinlettirmek, sorunları saptamak ve bunlar için çözüm önerileri oluşturmak ve bu çözümün parçası olmak zorundayız. Bir alanda doğru olmak, o alanı istismar etmemek, yanlışa karşı durmak, bilimin özgürlüğünü korumak, akademisyenlerin hassasiyetinin farkında olmak, uzmanların doğduğu topraklara ve yaşadığı ülkenin insanına ve insanlığa karşı sorumluluğunu hatırlatmak ile bu iş yakından ilişkili.
Akademi’miz bir koordinasyon kurumu, bir konsültanlık müesssesi. TÜBA-Kök Hücre Çalışma Grubu da bu anlamdaki bilgiyi üretenler ve bu alanda ihtiyacı olanlar arasındaki farkındalığı artırmak ve köprü kurmak üzere çalışmalarını yürütüyor: Ülke politikalarını belirleme çalıştaylarını düzenliyor, etik kurul ve kuralları günlük gözden geçiriyor, güncelleme ve özellikle bu alanda yapılan klinik araştırmaları irdeleme çalıştaylarını ve şimdi de uzmanların yaptığı kök hücre çalışmalarını -hepsini değilse de bir iki yönünü- anlatabilecekleri bu sempozyumu gerçekleştiriyoruz.
Diğer yandan TÜBA-Kök Hücre Kursları da devam ediyor. Ayrıca ‘Uluslararası Kök Hücre Kongreleri’mize de ülkemizde bunu başlatan kurum olarak devam etmeyi, Ulusal Kök Hücre Kongre’lerimizi de aynı şekilde sürdürmeyi yani bilimi en iyi şekilde özümseyen hayatla buluşturan bu ortamları geliştirmeyi çok önemsiyoruz çünkü hepinizin heveslerini biliyorum, bu hevesler atıl kalmamalı.” dedi.
Kök hücre ile önerilen tedavi rejimleri için oldukça erken bir dönemdeyiz
TÜBA-Kök Hücre Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Alp Can ise konuşmasında kök hücre ve kök hücreyle bağlantılı hücresel tedavilerin giderek artan güncelliğiyle son yılların en popüler konularından birisi haline geldiğini dile getirdi ve “Geleneksel tedavi yaklaşımlarına ek ve bazen de karşıt olarak kök hücre ile önerilen tedavi rejimleri için oldukça erken bir dönemdeyiz ve bu süreç kolay geçecek gibi görünmüyor. Çünkü şimdi kanser oluşum mekanizmalarını genotoksisiteyi ve sitotoksisiteyi eskisinden daha iyi biliyoruz. Bu nedenle cüretkar ve agresif tedavi yaklaşımlarından uzak durmaya çalışıyoruz. Zaten konuyla ilgili düzenleyici otorite de eskisine göre çok daha ilgili ve bilinçli bir şekilde ele alıyor ve ilgili yasal düzenlemeleri de hayata geçiriyor. Kuşkusuz bu kesintisiz bir süreç, bir yandan bilimdeki gelişmeler önümüze serilirken bir yandan da yeni düzenleyici kuralların yürürlüğe girdiğini önümüzdeki yıllarda göreceğiz.” diye konuştu.
ABD’nin Kansas şehrindeki Stowers Medikal Araştırma Enstitüsü’nde görev alan ve özellikle sirke sinekleri üzerinde kök hücre çalışmalarına başlayan ilk isimlerden Prof. Dr. Ting Xie, oldukça önemli bir araştırma alanı olan ‘Kök Hücre Niş’i üzerinde durdu. Kök hücrenin neredeyse her alanına ilişkin önemli yayınları bulunan ABD’den Dr. Mahendra Rao ise ‘Hücresel Tedavide Üretim ve Biyobankalama’ ve yine ABD’den katılan Dr. Wei Li, ‘Uyarılmış Pluripotent Kök Hücreler ve Bu Hücrelerin Hibernasyonu’ üzerine bir konuşma yaptı.
Her üç konuşmacı da günümüzde ümit veren kök hücre tedavi seçenekleri hakkındaki bilgi birikimlerini ve son yaptıkları deneylerin sonuçlarını aktardılar. Kök hücre alanında çalışma yapan bilim adamları ve akademisyenlerin katıldığı, herkese açık ve ücretsiz gerçekleştirilen Sempozyum, soru-cevap ve tartışmalarla devam etti.
