Temiz Üretim, Yeşil Mutabakat ve Sürdürülebilir Atık Yönetimi

Hava Kalitesi Ve İklim Değişikliği Perspektifinden Emisyon Azaltımı

Belirli kimyasalların atmosferde artan seviyeleri, soluduğumuz havanın kalitesini düşürmekte ve iklim değişikliğini tetiklemektedir. Küresel ortalama sıcaklıklarda artış, 1850-1900 ortalamasına göre kara yüzeylerinde 1,59 ºC’ı, okyanus yüzeylerinde ise 0,88 ºC’ı aşmıştır. Türkiye’de ise sıcaklıkların 1990’lı yılların ortalarına kadar net bir artış göstermediğini, esas artışın 2000’li yıllardan itibaren gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Sıcaklık artışı ile birlikte Akdeniz kuşağında son yıllarda yağışlar azalmış ve ülkemizde son üç yıl, 2020-2022 dönemi, normallerinin altında yağışlar almıştır. İnsan sağlığını tehdit eden hava kirletici gazların ve yeryüzünün yaydığı uzun dalga boylu ışınımı tutan sera gazlarının büyük bir kısmı ağırlıklı olarak elektrik ve ısı üretmek için fosil yakıtların yakılmasıyla üretilir. Hava kalitesi, emisyonlara ve meteorolojik koşullara bağlı olarak günden güne, saatten saate veya anlık olarak değişebilmektedir. Hava kalitesi sorunlarını azaltmak ve iklim değişikliğinin istenmeyen etkilerinden kaçınabilmek için emisyonların azaltılmasının gerekliliği mutlak bir gerçekliktir. Bunu başarmak için fosil yakıtlara olan bağımlılığımızı azaltmalı ve temiz, erişilebilir, uygun fiyatlı, sürdürülebilir ve güvenilir alternatif enerji kaynaklarına yönelmeliyiz. Emisyon azaltımı için alınabilecek tedbirleri ve geliştirilebilecek politika ve eylemleri genel olarak, enerji üretimi ve tasarrufu, ulaşım sistemleri, endüstri, atık ve atık su yönetimi, tarım ve ormancılık gibi başlıklarda sınıflandırabiliriz.

Mete Tayanç
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-57-3.ch15