Türk Romanında Mevlid’e Dair İzler

Peygamberimiz Hazret-i Muhammed’in doğumunu ifade etmek için kullanılan “Mevlid”, zamanla ona olan sevgiyi anlatan şiirleri ve bu bağlamda yapılan törenleri karşılayan bir kavrama dönüşür. Tüm dünya Müslümanları arasında olduğu gibi Türkler arasında da Peygamberimize olan muhabbetin bir nişanesi olarak “Mevlid” şiirleri kutsal bir anlama bürünür. Bu nedenledir ki Türk kültüründe sadece Hazret-i Muhammed’in doğumuyla ilgili değil; düğün, ölüm, doğum, şehadet ve kandil törenlerinde de “Mevlid” okunmaya devam edegelmektedir. Romanın hayatın bir yansıması olduğu hatırlandığında birçok romanda “mevlid” kavramına yer verildiğini görmekteyiz. Birçok romanda mevlid okuyanlar, idealize karakterler olarak anlatılmaktadır. Bazı romanlarda ise mevlid, para ve saygınlık kazanma yolu olarak işlenir. Bazı romanlarda ise “mevlid”in politik çıkarlar için kullanılan bir argüman olduğu görülmektedir. Romancılarımız “mevlid”den ziyade mevlid törenlerini işlemeyi tercih eder. Romanlarda Mevlid okunduktan sonra şeker ve lokum dağıtma geleneğinin de anlatıldığına şahit oluruz. Düzenlenen bazı mevlid törenlerinin toplumlarda statü ve sınıf olgusuyla paralel işlendiği de gözden kaçmaz. Bu çalışmada Türk romanında “Mevlid” olgusunun nasıl ele alındığı analiz edilecektir.