Bilişim Teknolojileri ve İletişim: Birey ve Toplum Güvenliği

Bireysel ve Toplumsal Güvenlik: İletişim Hakkı ve İfade Özgürlüğü

Toplumların değişiminde dönemin enstrümanları değişimin öznesidir. Tarım toplumu için saban neyse bilgi toplumunda da bilgiyi yayan teknolojiler ve özellikle ağ teknolojisi aynı işlevi görmüştür. Bilgi, son yüzyılın en önemli enstrümanıdır ve bilgiyi yönetebilenler, küresel kaynaklara erişim ve kullanımda diğerlerine karşı önemli avantajlara sahiptirler. Bu avantajların en başında diğerlerini sürekli gözlemek ve onları yönlendirebilecek veriyi elde tutmak gelmektedir. Bilgi ve bilgi iletişim teknolojilerine yatırım yapanlar, diğer toplumlar üzerinde hegemon güç haline gelmişlerdir. Bilgi, zaman içinde geliştirilen teknolojiler sayesinde bugün akıllı olarak nitelenen yapıya dönüşmüştür. Bilgi toplumundan süper akıllı topluma geçiş de bu gelişmeler neticesinde ortaya çıkmıştır. Bu değişimde en önemli unsur, internet ve onunla ilgili gelişmelerin bütünüdür. Ağ teknolojisi ve telekomünikasyon sistemlerinin bütününü ifade eden ve günümüze hâkim olan akıllı sistemler konusunda Türkiye önemli atılımları hayata geçirmiş olsa da halen istenilen seviyeye ulaşılamamıştır. Alana ilişkin çalışmaların teşvikine ihtiyaç olmakla birlikte bu değişime ayak uydurmakta belirli değerlerin gözden kaçırılmamasına ihtiyaç olduğu açıktır. En başta bu dönüşüm sürecinde ortaya çıkan sorunların herkes tarafından az çok tecrübe edilmesi sonucu ortaya çıkan sorunların farkındalığı ve alınması gereken önlemlere ihtiyaç vardır. Materyalist Kültür Despotizmi olarak da adlandırılabilecek yeni bir dönem ile birlikte dünyanın bilginin denetimsiz yayılımını deneyimlediği düşünüldüğünde doğruluğu veya yanlışlığı tartışmalı olan her türlü bilgiye ulaşımı kolay olduğu bu süreci sağlıklı yönetmeye gereksinim olduğu açıktır. Ancak mevcut küresel ağ ve uydu teknolojisi bağlamında monopol /tekel yapılar ile devletler açısından bireyi ve toplumu koruma adına denetimin belirli güçlükleri barındırdığı da ortadadır. Doğru bilgi ve bilgi güvenliği için otorite yoksunluğu sonucu tüm kurumların ve bireylerin güvenilirliği sorgulanabilir durumdadır. Bu çerçevede konunun birey ve toplum güvenliği açısından ele alınmasına gerek vardır. Bu makalede teknolojik gelişmeler neticesinde ortaya çıkan bilgi yayılımı bireysel ve toplumsal güvenlik kapsamında ele alınmaktadır. Konu, yeni küresel yapı içerisinde kutsallık atfedilen iletişim hakkı ve ifade özgürlüğü çerçevesinde literatür bağlamında irdelenmektedir.

Prof. Dr. Muzaffer Şeker
DOI: 10.53478/TUBA.2020.003