İklim Değişimi Çerçevesinde Su Kaynaklarının Mevcut Durumu ve Geleceği

İklim Değişikliğinin Türkiye Orman Ekosistemlerine Etkisi

Su, tüm canlılar ve ekosistemler için hayati öneme sahip olup, “temiz ve ulaşılabilir su” insanlığın, medeniyetlerin ve tüm yaşamın esasını oluşturmaktadır. Aynı durum ormanlar ve orman dışı ağaçlık alanlar için de geçerlidir. Ormanların oluşabilmesi, ağaçların ve her türlü bitki ve canlının büyüyüp hayatiyetlerini devam ettirebilmesi, orman ekosistemlerinin sürdürülebilirliği yeterli ve düzenli su ile mümkün olabilmektedir. Tüm insanlık için en temel referans ve evrensel mesaj olan Kuran-ı Kerim’de yer alan Hac Suresi 63. Ayetinde “Görmedin mi Allah’ın gökten indirdiği su ile yeryüzü (nasıl) yemyeşil oluyor? Gerçekten Allah çok lütufkârdır, her şeyden haberdardır” buyurulmaktadır. İklim değişikliği nedeniyle yağış düzenlerinde meydana gelen değişimler ormanları doğrudan etkilemektedir. Yağış azlığı ve kuraklık ormanların sağlığı, böcek epidemisi, orman yangınları gibi birçok etkiye neden olmaktadır. Bu etkilerin bir sonucu olarak orman ağaçlarının karışımında meydana gelen dönüşümler ile değişen ekolojik ortamlara uyumlu ve dirençli bitki türleri gerekmektedir. Suyun ormanlar üzerindeki etkisi kadar olmasa da ormanların; su yönetimi, evsel, tarımsal, endüstriyel ve ekolojik ihtiyaçlar için ihtiyaç duyulan suyun karşılanması, suyun miktarı, kalitesi ve temizlenmesi, yüzey ve yeraltı suyu akışları, kuraklığın etkilerinin azaltılması, heyelan, sel ve taşkınların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması dahil olmak üzere birçok konuda su üzerinde etkisi bulunmaktadır. Bu durum iki taraflı bir yönetimi zaruri kılmakta, “ormanlar ve ağaçlar için su - su için ormanlar, ağaçlar ve ekosistemler” yaklaşımının hayata geçirilmesi gerekmektedir. Hattı zatında bu yaklaşım, 2015 yılında Türkiye dahil tüm dünya ülkeleri tarafından kabul edilen “2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri” ve 2017 yılında kabul edilen 2017-2030 yıllarını kapsayacak BM Ormancılık Stratejisi ve 6 Küresel Orman Hedefi’nde şekil bulmaktadır.

Bekir Karacabey
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-56-6.ch16