Vefatının 600. Yılında Süleyman Çelebi ve Mevlid Kültürü

Âlemin Yaratılışı

Vesîletü’n-Necât, insanın kurtuluşuna vesile olma amacı taşımaktadır. Bu amaç doğrultusunda merhum müellif, yaratılış gayesinden ve sebebinden de bahsetmektedir. Ona göre varlığın bir mebde’i, bir me’âdı vardır. Mebde’ ilk yaratılış, me’âd ise yeniden yaratılış anlamındadır. Şair mebde’i İslam’a göre âlemin yaratılışı çerçevesinde ele almaktadır. Buna binâen Allah’ın Hâlik, Bârî, Hakîm, Fâtır ve Kâdir gibi isimlerinden bahseder. Süleyman Çelebi, ayrıca “Muhammeddir bu varlığa sebep” diyerek, taayyün-i evvel olarak bildiğimiz nûr-ı Muhammedî’nin ilk yaratılan olduğunu vurgulamaktadır. Hz. Muhammed gerçi suret, beden ve zaman olarak son peygamberdir ama mânâ ve ruh olarak her şeyden evveldir. Âlemin yaratılma sebebi de “Lev-lâke” hadisinde buyrulduğu üzere bu “nûr”dur. Eşyanın aslında da bu “nûr” mevcuttur. Aslolan nûrdur. Nûrun bulunmama hâlinde ise eşya zulmette kalır. Bu sebeple zuhur ve tecelli kesintisizdir. Şairin Mevlid’de anlattığı âlem ve oluşum da böyledir. Bu tebliğde Süleyman Çelebi’nin Vesîletü’n-Necât’ın üçüncü bölümünde âlemin yaratılışından ve yaratılış sebebinden bahsettiği üzere Allah’ın mahlûkatı yaratmasından bahsedilecektir.

Prof. Dr. Süleyman Uludağ
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-50-4.ch13