Vefatının 600. Yılında Süleyman Çelebi ve Mevlid Kültürü

Kadınlar Mevlidi Ve Bursalı Âkif Efendi

Dünya edebiyat tarihini meydana getiren eserlerin bir kısmı dinî hayat ve düşünce ile ilgilidir. Yani o eserleri yazan edibler mensup oldukları dinin tarih, edebiyat ve sanata yansıyan yönünü farklı eserler aracılığı ile kültür tarihineaktarmışlardır. Türk İslâm medeniyeti havzasında kaleme alınan eserlerin bir kısmı da bu kaidenin içindedir. İslâmî Türk Edebiyatının birinci konusu Allah ise ikincisi Hz. Peygamber’dir. Onun için Divan’lar tevhid/Münâcaat ile başlar na’t ile devam eder. Hz. Peygamberin hayatı ve ahlakı ile müminlerin gönülleri arasında o kadar güçlü bir bağ vardır ki bu aşk ve mahabbeti ifade etmek için bir kitap türü değil birkaç kitap türü ortaya çıkmıştır. Siyer bunların en meşhurudur. Hilye’lerin yanında Kısas-ı enbiya’lar, Miraciyye’ler, na’tler hemen sıraya girer. Bu kitap türlerinden biri de Mevlid’lerdir. Farklı dünya dillerinde -daha çok manzum olarak- kaleme alınan binlerce Mevlid o gün bugün okunmakta ve dinlenmektedir. Bunların bir kısmı çok sevildiği ve tutunduğu için diğerlerinin ikinci planda kalmasına, hatta unutulmasına sebep olmuştur. Bursa’da kaleme alınan Mevlid’lerden biri de Emir Sultan Camii imamı Akif Efendi’nin yaklaşık iki asır önce kaleme aldığı manzumedir. İşin enteresan tarafı şudur ki Bursa’da unutulan bu Mevlid bugün Kastamonu’da “Kadınlar Mevlidi” olarak okunmaya devam etmesidir. Oraya ne zaman nasıl gittiği de şimdilik bilinmemektedir.

Prof. Dr. Mustafa Kara
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-50-4.CH24