Moleküler Biyoloji ve Genetik

Moleküler Beslenme ve Sağlıklı Yaşam

 

Moleküler beslenme hem moleküler biyolojideki ilerlemelerin hem de organizmanın besinlere moleküler düzeyde tepkilerini açıklama gereksinimlerinin ardından beslenme biliminde yeni bir bilim alanı olarak ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, besin maddelerinin gen üzerindeki düzenleyici etkilerini araştıran nutrigenomik ve bireyler arasındaki genetik özelliklerin besinlere karşı verdiği cevabı inceleyen nutrigenetik çalışma alanları önem arz etmektedir. Gıda temini ve beslenme bilimindeki hızlı ilerlemeler ve günümüz öncesindeki 150 yıl boyunca birçok ülkede yaşam beklentisindeki yıllık ortalama 2,5-3,0 aylık çarpıcı artışa rağmen, modern beslenme araştırmaları, gelecek nesiller için sağlığın iyileştirilmesine katkıda bulunma konusunda hala büyük bir potansiyele sahiptir. En gelişmiş teknolojiler kullanılarak yapılan tanımlayıcı ve mekanistik çalışmalar ile epidemiyoloji, tek nükleotid polimorfizmi (SNP), genomik/epigenomik, transkriptomik, proteomik, metabolomik, ileri biyoistatistik, görüntüleme, kalorimetri, hücre biyolojisi, zorlama testleri (yemekler, egzersiz vb.) ve tüm verilerin sistem biyolojisi ile entegrasyonu sayesinde bu alan “moleküler beslenme bilimi” olarak adlandırılmakta olup, gelecekte günümüzden daha yüksek düzeyde bir öneme sahip olacaktır. Bilimsel çıktıların elde edilerek geniş kullanımlı veri tabanlarında paylaşılması sonucunda toplanan verilerin gelecekteki araştırma projelerinde kullanılması daha sağlıklı nesilleri inşa etmek için imkân sağlayacaktır. Gelecekteki beslenme araştırmalarının nihai hedefleri, besinlerin/mikrobesinlerin vücutla nasıl etkileşime girdiğine ilişkin ayrıntılı etki mekanizmalarını anlamak ve böylece toplum sağlığını geliştirmek ve diyetle bağlantılı hastalıkları önlemek veya tedavi etmektir.

Prof. Dr. Kazim Şahin, Prof. Dr. Cemal Georg Orhan, Doç. Dr. Hasan Gençoğlu
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-48-1.ch27