Moleküler Biyoloji ve Genetik

Kütle Spektrometresi Temelli Proteomik Yaklaşımlar ve

Proteomik çalışmalar, biyolojik sistemlerdeki bütün protein koleksiyonunun tayin edilmesinde kullanılan teknikleri içerir. Bu çalışmalar kullanılan yaklaşımlara göre düşük ve yüksek verimli olarak gruplanmaktadır. Yüksek verimli yaklaşımlarda Kütle spektrometrisi en yaygın kullanılan tekniktir. Kütle spektrometrisi; iyon kaynağı, kütle analizörü ve dedektör olmak üzere üç ana bileşenden oluşur ve moleküllerin kütle/net yük oranını belirleyerek analizini sağlar. Örneklerden alınan proteinlerin analizi doğrudan veya proteazlarla kesildikten sonra elde edilen peptitler aracılığı ile yapılır. Kütle spektrometrisi temelli yaklaşımlar hem biyoloji hem de klinik araştırmalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlarla protein analizleri, post-translasyonel modifikasyonların tespiti, protein lokalizasyon ve fonksiyonlarının araştırılması, proteomların nitel ve nicel karşılaştırmaları, görüntüleme, tanı ve tedavi yaklaşımlarının takibi gerçekleştirilir. Kütle spektrometrisi ile proteomlar hakkında elde edilen bilgilerin diğer omiks çalışmalarıyla bütünleşik bir çerçevede araştırılması, örneklerin normal fizyolojik durumlarının anlaşılmasını ve patolojilerde ortaya çıkan değişimlerin tespit edilerek hastalıklar hakkında geniş kapsamlı bilgilerin elde edilmesini sağlar. Bu sayede uygun tedavi yöntemlerinin kullanılması ve geliştirilmesi mümkün olacaktır.

Doç. Dr. Gülistan Meşe Özçivici
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-48-1.ch10