Bilişim Teknolojileri ve İletişim: Birey ve Toplum Güvenliği

Yeni Medya ve Değişen Toplumsal Değerler

İlk kullanıldığı günden bu yana teknoloji, insanların tabiat ile mücadelesinde ve ona hükmetmesinde fayda sağlayan aracılar olarak işlev sunmuş tüm aygıtları ifade etmektedir. Teknoloji, zaman içinde önce mekanik sonra da elektronik tüm araçları içine alan, her değişiminde toplumu da dönüştüren enstrümanlar olarak kullanımdan fazlasını ifade eden bir kavramdır. En basit tanımıyla mal ve hizmet üretiminde kullanılan mekanik ve elektronik sistemleri kapsayan teknoloji, tarihin her döneminde toplumlar üzerinde önemli etkilerde bulunmuş, medeniyetlerin kurulmasına ve yıkılmasına aracılık etmiştir. Bugün gelinen noktada teknoloji, yaşamın tüm alanlarında değişim ve dönüşümün hem nedeni hem de sonucu olarak hizmet sunan yapıdadır. Teknolojinin değişim ve dönüşümünde insanlar, önce kendilerini ve çevrelerini inceleyerek edindikleri bilgiyi farklı alanlara yansıtmışlar; devamında ise her defasında geçmişin birikiminden yararlanmışlardır. Tarihsel süreçte yaşamı kolaylaştırma, daha fazla üretme, tabiatta var olan güçlüklerin üstesinden gelme motivasyonuyla sadece araç ve aracı olan teknoloji, gelinen noktada hayatın tüm alanını biçimlendirir hale gelmiştir. Tüketim başta olmak üzere çok sayıdaki alışkanlığın ana belirleyeni bugün teknolojik aygıtlar ve onlara hükmedenlerdir. Teknoloji, tüm hayatın başat unsuru haline gelmiştir ve tüm dünya bu sayede izlenebilir ve gözetlenebilir olmuştur. Teknoloji aracılı olarak toplumların kültürü, değerleri değiştirilebilir hale gelmiş, bu yolla tüm toplumlar yönetilebilir topluluklar biçimine evrilmiştir. Yönetsel yapıları ve siyasal sistemler bu değişimin etkileneni olmuşlar, üretim ve dağıtım ilişkileri de farklılaşmıştır. Toplumsal ilişkiler, kökten değişmeye devam etmektedir ve tekniğin yaratıcısı olanlar, öncelikle kendi toplumsal iç çevrelerinde ve toplumların birbirleriyle ilişkilerinde üreten yönünde bir dengesizliğin yaratılmasını sağlamışlardır. Tekniğin ve teknolojinin yaratıcısı olanlar, diğerleri üzerinde hegemonik güç haline gelmişler, toplumlar arasında sürekli artan bir dengesizliğin ortaya çıkmasını sağlamışlardır. Tüm bu sonuçlar, öncelikle değerleri değiştirmekle başlamış, gelinen noktada teknoloji yeni değerleri yaratmıştır. Bu makale, teknoloji ve onun aracılığıyla değişen değerleri kitle iletişimi bağlamında irdelemektedir. Toplumsal soyut varlıklar olarak değerlerin kavramsal açıdan tanımlandığı makalede toplumsal yapı, kültür ve değerler, yeni medyanın bakış açısından ele alınmaktadır. Literatürden ve yeni medya ortamlarındaki uygulamaların gözlenmesinden yararlanan çalışma, değişen değer algılarını betimlemeye yönelik bir bakış açısıyla konuya yaklaşmaktadır.

Doç. Dr. Yasin Bulduklu, Prof. Dr. Muzaffer Şeker
DOI: 10.53478/TUBA.2020.020