Page 27 - LevamiunNur_M_Smll1

İnceleme 27

Kâtib Çelebi Fezlekesi'nden Bir Sayfa, (Atıf Efendi Kütüphanesi nr. 1914, vr. 1b-2a).

latan kısımlarda zaman zaman Türkçe derkenar ve açıklamalarla eserini zenginleştirmiştir. Eserin,
müellifin kendi hattı ile yazdığı bir nüshası Beyazıt Devlet Kütüphanesi yazma koleksiyonu 10318
numarada kayıtlıdır. Bu nüshanın bazı kısımları eksiktir. Eser, 2009 yılında Türk Tarih Kurumu
32
tarafından Arapça olarak neşredilmiştir. 33

2) Fezleke
Yukarıda tanıtılan Arapça olarak yazmış olduğu Fezleke'nin zeyli mahiyetinde olan eser 1591-92
(H. 1000) yılından 1654-55 (H. 1065) tarihine kadar olan olayları içeren bir vekayinâme niteliğindedir.
Türkçe olarak yazılmış olan eser, yıl tertibine göre kaleme alınmış, her yılın sonunda o yıl vefat eden
mümtaz şahsiyetlerin biyografileri kısaca verilmiştir. Eserde Kâtib Çelebi kullanmış olduğu kaynakların
birçoğunun adlarını zikretmiş olmakla birlikte, katılmış olduğu seferlerde gözlemlerine dayalı bilgiler
de geniş yer tutmaktadır. Fındıklılı Mehmed Ağa, Naima ve Nişancı Abdi Paşa gibi sonraki dönem
tarihçilerine kaynaklık etmiş olan eserin müellif hattı olan müsvedde nüshası Atıf Efendi Kütüphanesi
nr. 1914'te mahfuzdur. Bunun dışında bugüne kadar tespit edilmiş 30'u yurtiçi ve 21'i yurtdışı kütüp-
hanelerinde bulunan toplam 51 nüshasının daha mevcudiyeti bilinmektedir. 1869-70 (H. 1286-87)
34
yıllarında iki cilt olarak basılmış olan matbu nüshası eksiklikler ve hatalar barındırmaktadır. 35

32 Ayrıntılı bilgi için bkz. Abdülkadir Özcan, "Fezleketü't-Tevârih", DİA, c. XII, s. 542-544.
33 Eser için bkz. Kâtib Çelebi, Fezleketü Akvâli'l-Ahyâr fî İlmi't-Târih ve'l-Ahbâr (Fezleketü't-Tevârîh), Takdim-İnceleme: Seyyid
Muhammed es-Seyyid, TTK, Ankara 2009.
34 Nüshalarının ayrıntıları için bkz. Mehmet Yılmaz, Kâtip Çelebi Bibliyografyası, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür
A.Ş., İstanbul 2011, s. 45-49. (Bundan sonra; Yılmaz, Bibliyografya).
35 Ayrıntılı bilgi için bkz. Bekir Kütükoğlu, "Fezleke", DİA, c. XII, s. 541-542, Ayrıca eser Zeynep Aycibin tarafından
doktora tezi olarak çalışılmış ve yayınlanmıştır: Kâtip Çelebi, Fezleke (Osmanlı Tarihi 1000-165 / 1591-1655) I-II, (haz.
Zeynep Aycibin), İstanbul 2017.